Aleksandryt – rzadka odmiana chryzoberylu, przezroczysta, kamień szlachetny. Nazwany na cześć cara Aleksandra II w 1842 r.

Został odkryty przypadkowo, w dolinie rzeki Tokowaja, w pobliżu Jekaterynburga na Uralu, podczas poszukiwania szmaragdów.

 

Właściwości :

Wzór chemiczny: Al2BeO4

Barwa: zielony, niebieskozielony, fioletowy, czerwony, purpurowy.

Rysa: biała

Twardość w skali Mohsa: 8,5

Połysk: szklisty

Łupliwość: wyraźna

Przełam: muszlowy

Gęstość: 3,64-3,77 g/cm³

 

W zależności od oświetlenia zmienia barwę: w świetle dziennym jest zielony, w sztucznym oświetleniu - czerwony (zjawisko to jest spowodowane obecnością metali chromu i żelaza w kryształach aleksandrytu).

 

Występowanie :

Występuje w skałach metamorficznych i pegmatytach. Może występować w złożach okruchowych. Najcenniejsze aleksandryty pochodzą ze złóż:

-Na Uralu (Rosja), gdzie odkryto je w latach trzydziestych XIX wieku (1834). Złoża na Uralu są obecnie prawie całkowicie wyeksploatowane. Tu znaleziono najpiękniejszą i największą grupę kryształów aleksandrytu - druzę składającą się z 22 kryształów o masie 5 kg.

-Na Sri Lance - Latpandura. Tu znaleziono największy, pojedynczy kryształ, po przecięciu i oszlifowaniu zachował masę 66 karatów, przechowywany jest w Smithsonian Institution w Waszyngtonie).

-W Brazylii - Minas Gerais, Bahia.

-W Birmie - Mogok.

-Na Madagaskarze - Tsarasatro, Ambatosoratra.

-Na Tasmanii.

-W USA.

 

Zastosowanie :

Kamień jubilerski. Łatwo pęka podczas cięcia i polerowania.

Kamień kolekcjonerski

Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii udało się wyprodukować syntetyczny aleksandryt, który jest wykorzystywany:

-w laserach,

-do produkcji iluminatorów w statkach kosmicznych oraz sztucznych satelitach.

W przestrzeni kosmicznej nie ma ochrony przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym i innymi promieniowaniami  kosmicznymi. Aleksandryt ma zdolności do odfiltrowywania różnych części widma światła. To właśnie ta właściwość wywołuje zmiany jego barwy.